Με αφορμή τα πρόσφατα περιστατικά
στις φυλακές του Κορυδαλλού αλλά και άλλα παρόμοια σε όλη την Ελλάδα,
έχει γίνει πλέον κοινός τόπος ότι ο αριθμός των
κρατουμένων έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις δυνατότητες των σωφρονιστικών
ιδρυμάτων της χώρας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αφενός μεν οι συνθήκες κράτησης να
μην βρίσκονται στο επίπεδο που θα έπρεπε, αφετέρου δε ο βαθμός ασφαλείας των
ιδρυμάτων να είναι κατά πολύ κατώτερος του αναμενόμενου.
Η ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, αδυνατώντας να
αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το πρόβλημα αυτό, κατά καιρούς προχωρά σε νομοθετικές
ρυθμίσεις οι οποίες οδηγούν στην αποφυλάκιση σημαντικού αριθμού κρατουμένων. Σε
πάρα πολλές περιπτώσεις μάλιστα, λαμβάνουν χώρα περιστατικά εκ νέου τέλεσης
εγκλημάτων από άτομα τα οποία είχαν αποφυλακιστεί κατ' αυτόν τον τρόπο. Το
γεγονός αυτό αρκεί για να καταδείξει ότι αυτή η ιδιότυπη πολιτική «αμνήστευσης»
δεν αποτελεί την ενδεδειγμένη λύση για την αποσυμφόρηση των σωφρονιστικών
ιδρυμάτων.
Παρ' όλα αυτά, με τροπολογία που έχει ενταχθεί στο σχέδιο
νόμου «για την καταπολέμηση εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας» το Υπουργείο
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ετοιμάζεται ουσιαστικά να
αποφυλακίσει περίπου 1.500 κρατουμένους, τη στιγμή που σε αντίστοιχη ρύθμιση
είχε προχωρήσει και με διατάξεις του Ν. 3904/2010, πριν από μόλις δεκατρείς μήνες.
Ως Οργάνωση Νέων της Νέας Δημοκρατίας, θεωρούμε
ότι πρέπει να υπάρξει μια συνολική αναθεώρηση
και προσπάθεια εκσυγχρονισμού της σωφρονιστικής πολιτικής,
των προβλεπομένων ποινών και των προϋποθέσεων
έκτισής τους ούτως ώστε να οδηγούνται τελικώς στις φυλακές
πραγματικά «αυτοί που πρέπει». Κεντρικό ρόλο στην νέα αυτή σωφρονιστική
πολιτική πιστεύουμε ότι θα πρέπει να έχει η ουσιαστική αναβάθμιση του θεσμού
της παροχής υποχρεωτικής κοινωφελούς εργασίας σε γνήσια μορφή ποινής που θα
μπορεί να απαγγελθεί απευθείας από τα ποινικά Δικαστήρια, ιδίως σε μικρότερης
ηθικής απαξίας εγκλήματα.
Ο θεσμός αυτός, ο οποίος σήμερα ισχύει μόνο ως
εναλλακτικός τρόπος έκτισης σε περίπτωση αδυναμίας εξαγοράς
της ποινής, αν και προβλέπεται στην
νομοθεσία μας ήδη από το 1991, ήταν ουσιαστικά ανενεργός
και μόλις τους τελευταίους μήνες έχει αρχίσει να τυγχάνει -μικρής έστω- εφαρμογής στην πράξη. Η τολμηρή αναβάθμισή του, κατά το επιτυχημένο παράδειγμα
των Η.Π.Α. και της Μεγάλης Βρετανίας, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική
αποσυμφόρηση των φυλακών, ενώ το μέτρο αυτό βρίσκεται εγγύτερα στο «κοινό περί
Δικαίου αίσθημα» απ' ότι ο θεσμός της εξαγοράς της ποινής, αφού μέσω της κοινωφελούς εργασίας ο καταδικασθείς «ξεπληρώνει»
στην πράξη το κοινωνικό σύνολο για το αδίκημά του
ασχέτως της οικονομικής του επιφάνειας.
Τομέας Δικαιοσύνης ΟΝΝΕΔ
